Putin ta obligá mersenarionan hura loyalidat na Rusia

Putin ta obligá mersenarionan hura loyalidat na Rusia

Presidente di Rusia Vladimir Putin a firma un dekreto kaminda e ta obligá paramilitarnan pa hura nan loyalidat na Rusia. E dekreto aki ta konta mesora tambe pa e mersenarionan di Wagner Group. E paso aki ta bini dos dia despues di morto di e lider di Wagner Group Yevgeny Prigozhin.

E dekreto no ta hasi menshon di Wagner Group, pero no ta un sekreto tampoko ku e grupo di mersenario aki ta e grupo paramilitar mas grandi na Rusia. Putin no ta èksigí solamente loyalidat di mersenarionan: nan ta obligá tambe na sigui òrdunan di komandantenan i otro rangonan haltu den ehérsito di Rusia.

Manera ta konosí dos luna pasá e grupo Wagner a rebeldiá kontra Putin despues ku e presidente a ordená pa nan firma un kontrakt. E mersenarionan lo mester a drenta den servisio di Rusia direktamente. Nan lider Yevgeny Prigozhin no tabata di akuerdo ku e paso aki.

E desakuerdo ei mes ta e motibu prinsipal dikon tin hopi spekulashon rondó di e morto di Yevgeny Prigozhin den un aksidente ku avion. Segun krítikonan Putin mes lo ta tras di e aksidente ya ku na momentu di e rebeldia e presidente a keda hopi mal kontentu. El a papia asta di traishon haltu.

Trump ousente durante debate Republikanonan

Trump ousente durante debate Republikanonan

E 8 kandidatonan presidensial di Partido Republikano na Merka a debati djarason anochi pa promé biaha ku otro. Ousente tabata èks presidente di Merka Donald Trump ku segun enkuestanan tin e mihó chèns pa gana e kandidatura pa representá e partido. Otro aña lo bira konosí ken lo representá e partido riba dia di elekshon, kua ta planiá pa 5 di novèmber 2024.

Manera indiká e 8 kandidatonan a topa otro pa promé biaha. E debate tabata segun analistanan bastante animá. Partikularmente e kandidato Vivek Ramaswamy di 38 aña tabata blanku di atake pa su edat yòn. E kandidato Ron DeSantis, alabes gobernador di Florida, ta e kandidato mas preferí despues di Trump ku por konta ku hopi sosten di miembronan di partido. E tambe tabata blanku regular di atake di otro kandidato.

E gran ousente Trump manera indiká no a bin i a opta pa publiká un video riba X (ántes Twitter) kaminda el a indiká ku e no ta mira sintí di partisipá si enkuestanan ta indiká ku e ta pará dilanti. Opviamente e otro kandidatonan a papia riba Trump. Riba e pregunta si nan lo sostené Trump despues di un konvikshon, 6 di e 8 kandidatonan a indiká ku nan lo hasi esaki.

Roark Capital ta kumpra Subway pa 9600 mion dòler

Roark Capital ta kumpra Subway pa 9600 mion dòler

E famianan di e fundadónan di e konosido kadena Subway (ku mas di 37 mil sukursal rònt mundu, inkluyendo algun na Kòrsou) a bende e kompania ku Roark Capital, propietario di entre otro Dunkin’ Donuts.

Na total Roark Capital a paga 9600 mion dòler na e famianan di e fundadónan di Subway Fred DeLuca i Peter Buck. Asina The Wall Street Journal ta informá.

Deluca i Buck a lanta Subway den 1965 na Merka. Entretantu e kompania tin 58 aña aktivo den mas di 100 pais. Den último añanan e kompania a krese rápidamente. Asina den futuro lo habri míles di filial nobo na China.

Putin ta konfirmá morto lider di Wagner Group

Putin ta konfirmá morto lider di Wagner Group

Presidente di Rusia Vladimir Putin a konfirmá morto di Yevgeny Prigozhin, lider di e grupo di mersenario Wagner Group. Djarason a bira konosí ku Prigozhin su nòmber tabata riba e lista di pasahero di un avion ku a kai. Aparte di Prigozhin e èks komandante i ko-fundadó di Wagner Group Dmitry Utkin tambe tabata na bordo di e avion i pèrdè su bida den e crash.

Durante un diskurso na televishon Putin a duna famia di e lider mersenario kondolensha. Putin lo tabata remarkablemente positivo riba e lider di Wagner Group. Referiendo na e rebeldia di den yüni Putin a bisa ku ta opvio ku Prigozhin a kometé eror den su bida. Tambe el a primintí ku lo investigá kousa di e aksidente. Putin a indiká mas aleu ku ta djaweps mainta el a tende di e aksidente.

India ta di 4 pais den historia ku a logra aterisá riba luna

India ta di 4 pais den historia ku a logra aterisá riba luna

Entretantu India por konsiderá su mes e di 4 pais na mundu ku a logra aterisá riba luna. Djarason e moonlander di India a baha ku éksito riba su superfísie. E mishon Chandrayaan-3, manera esaki yama, a kuminsá den yüli.

Esaki ta e di dos intento di India despues di un intento frakasá den 2020 dor di un eror di software. Ta promé biaha por sierto ku un moonlander ta aterisá na e sùitpol di luna. Den próksimo dos siman e moonlander ta bai eksplorá e region aki.

Tin indikashon ku por tin awa einan presente. Tambe tin hopi lus di solo ta kai riba e parti ei pues e panelnan solar di e rover tin sufisiente suministro di energia. E kondishonnan aki ta perfekto pa un posibel base riba luna.

Manera ta konosí Rusia tambe a hasi un intento resien pa aterisá riba luna pero esaki a frakasá dor di un fayo di motor.

Brasil ta proponé paisnan BRICS introdukshon di moneda nobo

Brasil ta proponé paisnan BRICS introdukshon di moneda nobo

Presidente di Brasil Lula da Silva a proponé na e asina yamá paisnan BRICS pa introdusí un moneda komun pa fasilitá komèrsio ku otro. Meta di e plan ta pa bira ménos dependiente di dòler Merikano. E moneda komun ku Brasil ta proponé mester kondusí na un influensha ekonómiko mas grandi riba nivel mundial. E transakshonnan lo mester tuma lugá ku e moneda aki pa asina limitá e influensha di ekonomianan den parti wèst.

Di momentu mayoria transakshon ta den dòler Merikano. Pa ta mas eksakto: 85% di tur transakshon internashonal ta den dòler Merikano. Brasil ta argumentá ku e kreashon di un moneda komun lo por amplia e métodonan di pago. Di otro banda e moneda no mester remplasá e monedanan nashonal di e paisnan partisipante. Suráfrika ta para habrí pa e idea, pero segun presidente Cyril Ramaphosa mester investigá promé si esaki lo tin e efekto deseá.

BRICS ta un abreviashon di e paisnan Brasil, Rusia, India, China i Suráfrika ku ta reuniendo di momentu na Johannesburg riba nan kolaborashon. Tambe tin vários otro pais manera Argentina i Saudi-Arabia ku a skùif na mesa pa amplia e organisashon den futuro. Por konsiderá BRICS e kontrapartida di G7 ku ta konsistí di Canada, Alemania, Fransia, Italia, Hapon, Reino Uní i Merka.

Lider di Wagner Group posiblemente entre víktimanan di aksidente di avion

Lider di Wagner Group posiblemente entre víktimanan di aksidente di avion

Lider di e grupo di mersenario Wagner Group Yevgeny Prigozhin posiblemente a pèrdè su bida den un aksidente di avion na Rusia. Asina medionan na Rusia a informá djarason a base di e lista di nòmber di pasahero. E avion a kai nort di kapital di Rusia Moskú. Niun pasahero a sobrebibí.

Entretantu a rekobrá 8 kurpa, pero no ta konosí si e kurpa di Prigozhin ta entre e víktimanan. E kousa di e aksidente tampoko ta konosí. E avion su destinashon en todo kaso tabata Sint Petersburg.

Manera ta konosí Wagner Group tabata sostené Rusia den e konflikto ku Ukrania, pero dor di vários insidente kaminda mersenarionan a pèrdè nan bida e kolaborashon a fria. Den yüni Prigozhin a organisá un marcha den direkshon di Moskú pa rebeldiá kontra presidente di Rusia Vladimir Putin.

Despues di intermediashon di Belarus e mersenarionan a deskontinuá nan rebeldia. Na e okashon ei presidente di Rusia Vladimir Putin a papia di traishon haltu.

Kalor i sekura ta sigui okashoná problema den vários pais

Kalor i sekura ta sigui okashoná problema den vários pais

E ola di kalor mundial di momentu ta okashonando vários problema den vários pais.

Italia i Fransia a emití un kódigo kòrá den vários parti relashoná ku kalor ekstremo. Den algun parti di Italia ta tene kuenta ku temperaturanan lo alkansá 38 grado òf mas. Siudadanonan ta avisá pa evitá solo i kalor mas tantu posibel, partikularmente den oranan ku ta hasi mas kalor. Mitar di Fransia tin un kódigo oraño vigente na e momentu aki. Den kasi binti departamentu tin un kódigo kòrá. Na Fransia ta tene kuenta ku temperaturanan ku por alkansá 42 grado.

Turesten na Gresia kandelanan di mondi den parti nort di e pais a okashoná 26 morto. Ta trata di kurpanan kimá. Segun outoridatnan por ta trata di migrantenan mirando ku no tin petishon pa búskeda di persona disparsé. E pais ta hañando yudansa for di vários pais bisiña pa kombatí e kandelanan. Aparte di esei pronóstikonan ta indiká ku temperaturanan lo keda haltu i ku sekura lo pèrsistí por lo pronto. Na Tenerife por sierto e situashon ta un relativamente bou di kòntròl. Na kabamentu di siman pasá tabatin peliger ainda ku e kandelanan lo a move den direkshon di áreanan turístiko kaminda tin hopi bishitante aworakí.

E kalidat di airu den parti Wèst di Canada ta na un nivel peligroso na e momentu aki. Dor di kandelanan di mondi e kantidat di huma den airu ta hasi halamentu di rosea hopi difísil. Segun e índise mundial pa kalidat di airu di momentu partinan di e region ta skor 350. Pa bo por hasi un komparashon e kalidat di airu standart na Lahore, e siudat ku e pió kalidat na mundu a skor 97 aña pasá pa su kalidat di airu.

Barkunan ku tin ku pasa dor di e kanal di Panamá tin ku warda kada bes mas largu. Dor di sekura i e nivel abou di awa tin un estrago serio a surgi. E kanal di Panamá ta un di e rutanan di transporte mas importante na mundu ya ku e ta evitá ku barkunan mester nabegá rondó di e kontinente di Suramérika. Dor di e sekura di algun siman kaba e nivel di awa de echo ta sigui baha.

Ta e barkunan mas chikitu so por pasa i asina mes e kantidat ku tin mag di pasa pa dia tambe ta limitá. Di momentu tin mas o ménos 160 barku ku mester warda pa nan por pasa. Segun agensia di prensa Bloomberg barkunan mester warda den promedio 4 dia pa nan por pasa, anteriormente esaki tabata 2 dia. Dor di e situashon aktual tin algun barku ku tin un retraso di mas di 20 dia.

Elekshon na Ecuador ta pasa pa di dos buèlta despues di promé buèlta violento

Elekshon na Ecuador ta pasa pa di dos buèlta despues di promé buèlta violento

E elekshon presidensial na Ecuador ta pasa pa un di dos buèlta kaminda Luisa González i Daniel Noboa Azin lo kompetí pa e presidensia di e pais. Despues di e promé konteo no tabatin un kandidato ku mayoria di voto.

Luisa González, miembro di e partido di èks presidente Correa i e únikodama durante e kampaña aki, te ainda ta konsiderá e kandidato ku mas chèns pa gana. Den e promé buèlta el a saka 33% di votonan i Noboa 24%. E susesor di Fernando Villavicencio, kende a keda asesiná siman pasá, a saka 16% di e votonan i no a pasa pa e siguiente buèlta.

E asesinato di Villavicencio tabata e momentu mas lamentabel di e kampaña aki ku a bai kompañá pa hopi vilensha okashoná pa gangs, inkluyendo algun asesinato. Tabatin asta intentonan di hacker pa influenshá e sistema di konteo, pero esaki no a kambia nada na e biyetenan di voto. Riba 15 di òktober Ekuatorianonan ta bai urna atrobe.

Eksplorashon lunar di Rusia a frakasá pa fayo den motor di moonlander

Eksplorashon lunar di Rusia a frakasá pa fayo den motor di moonlander

E eksplorashon lunar di Rusia a frakasá dor di un fayo den e motor di e moon lander Luna-25. Djasabra a bira konosí ku e nave a crash riba superfísie di luna. E motor mester a funshoná eksaktamente 84 sekònde pa drenta i despues sirkulá den órbita di luna. E maniobra ei ta forma e último paso pa e aterisahe por tuma lugá. E motornan sinembargo a keda funshoná 127 sekònde. Asina e organisashon pa eksplorashon espasial na Rusia Roscosmos a konfirmá na medionan estatal.

No ta konosí dikon e motornan no a paga na tempu. E moonlander mester a aterisá e siman aki. Ku e eksplorashon aki Rusia kier a kontinuá su programa di 1976 ora ku astronoutanan di Rusia a bishitá luna pa delaster biaha. Te asina leu ta Rusia, China i Merka ta e úniko paisnan ku a hasi biahenan eksitoso pa luna. Paisnan manera India, Hapon i Israèl tambe a hasi intento, pero no a logra esaki. Djarason awor por sierto India lo inisiá su propio eksplorashon lunar.

5W Press Newsletter #32 2023

5W Press Newsletter #32 2023

Resúmen di tur item di 13 te ku 19 di ougùstùs 2023

Usuario di smartphone por scroll di artíkulo pa artíkulo tambe.

No posts found.
E Dekonstrukshon di Edsel K

E Dekonstrukshon di Edsel K


Teatro Bulabanda ta presentá, den koperashon ku Teatro KadaKen, E Dekonstrukshon di Edsel K. E produkshon akí ta un ‘reprise’ di e obra trahá originalmente pa Teatro Kadaken na aña 2009, bou di mesun título. E obra skibí pa Albert Schoobaar. Teatro Bulabanda a tuma inisiativa pa bolbe trese e obra akí paso su temanan: amistat, traishon i toleransha ku ta mesun urgente ku 14 aña pasá.

E historia
Edsel i Kai ta krese komo mihó amigu den e mes un bario. Nan amistat ta e amistat di mas grandi na mundu. Ora Kai su kurpa sin bida aparesé tirá den un mondi un dia, Edsel ta presentá na warda di polis pa entregá su mes bisando ku ta e a mata Kai.
Durante e obra, Inspektor Mendez ta purba, huntu ku públiko presente, saka afó kiko a pasa.

Dos aktor hobén
Pa e presentashonnan di nobo akí di E Dekonstrukshon di Edsel K., Teatro Bulabanda a reklutá dos aktor hobén pa e papelnan di Edsel i Kai: Christopher Damiana i Sean- Curtis Girigorie. Christopher a haña lès aktuashon i presentá den La Tentashon, i tambe den obranan di Arawak Teater. Sean- Curtis ta alumno di aktuashon na Elisa Academy, i a traha komo figurante entre otro den ‘De Droevige Kampioen.’

Teatro Bulabanda a ekstendé un invitashon tambe na e aktris Suzy Eisden pa kompartí aktuashon di e ròlnan di mama ku Norma Cova. Suzy Eisden ta hopi konosí di nos teatro popular di Kòrsou. Invitando Suzy Eisden pa aktua ku nos Teatro Bulabanda ke buska laso ku e dos mundunan di teatro, e dos tiponan di teatro (popular i posmoderno); por ta trese nan mas serka di otro, pa wak kon nos por nutri i inspirá otro.

Konsepto i Direkshon: Silvia Andringa
Teksto: Albert Schoobaar

Aktuashon: Norma Cova, Albert Schoobaar, Christopher Damiana i Sean- Curtis Girigorie i Suzy Eisden (understudy di Norma Cova)
Lider di Produkshon: Yndra Leito
Lider Artístiko: Albert Schoobaar
Lider General: Marlon Reina

E Dekonstrukshon di Edsel K. a risibí skolnan sekundario, kuminsando 14 di Òugùstùs i ta habri pa públiko general djabièrnè 25 (8 P.M.), djasabra 26 (8 P.M.) i djadumingu 27 (6 P.M.) di Òugùstùs den Aula di Huize Welgelegen na Habaai, un monumento nashonal. Entrada ANG 25.00. Por kumpra na Caribbeanticketshop.com, Mensing’s Caminada, Van den Tweel, Sentro di Pago Tu y Yo.

Dediká na Ariande Faries (1968-2020)
E presentashonnan di E Dekonstrukshon di Edsel K. ta dediká na memoria di e artista i fotógrafo Ariadne Faries, ku a bai sosegá november 2020. Ariadne Faries tabata pintor i artista plástiko konosí, pero tambe diseñadó gráfiko di entre otro bukinan pa mucha. Faries a diseñá diferente material di promoshon pa obranan di Albert Schoobaar promé i sigur durante su liderasgo artístiko di Teatro KadaKen. I e tabata e fotógrafo ofishal pa obranan di Albert Schoobaar. Meskos ta konta tambe pa E dekonstrukshon di Edsel K. na aña 2009 bou di bandera di Teatro KadaKen e tempu ei. E lastu kolaborashon ku Albert Schoobaar, i su úniko trabou pa Teatro Bulabanda, tabata komo fotógrafo di e obra Klèsh den Bario (2020). Ku e presentashonnan di nobo akí di Edsel K., Teatro Bulabanda ta rekordá Ariande Faries i ke mustra nos gratitut pa su bunita trabou den mundu di arte i teater na Kòrsou.

Sostén finansiero
E Dekonstrukshon di Edsel K. ta posibel ku sostén finansiero di Fonds Podiumkunsten, Fonds 21, Prins Bernhard Cultuurfonds Caribisch Gebied, Give a Damn Foundation, Nederlandse Vertegenwoordiging Willemstad.


Inteligensha artifisial por ‘rei’ bo password a base di sonido di keyboard

Inteligensha artifisial por ‘rei’ bo password a base di sonido di keyboard

Inteligensha artifisial por ‘rei’ bo password. Investigadónan a konkluí den un estudio resien ku Inteligensha artifisial por rei bo password ku un probabilidat di mas di 90%. E investigashon ta kondusí pa e universidat di Surrey na Inglatera.

A resultá ku inteligensha artifisial por saka afó kiko ta bo password a base di e sonido di e keyboard di bo computer. Esaki opviamente ta trese riezgonan di siguridat ku n’e. E investigadónan a tèst esaki dor di tek riba e keyboard di un MacBook Pro 25 biaha na diferente manera.

E sonidonan ta grabá ku tantu e programa Zoom komo un smartphone. Despues a pasa e grabashon di e sonidonan den un sistema di Inteligensha Artifisial ku despues di un par di okashon por a rekonosé e sonido di e keyboard di e MacBook menshoná anteriormente.

Nan no por determiná kon e sistema ta logra interpretá i prosesá e sonidonan, pero ta definitivamente sigur ku e sistema ta rekonosé kada sonido separá. Loke por hunga un ròl por ehèmpel ta otro sonidonan den serkania di e keyboard. Pa logra esaki esnan ku ke haña akseso na bo computer mester ta sufisiente serka di e aparato.

Atrobe kaso di tiramentu den elekshon Ecuador

Atrobe kaso di tiramentu den elekshon Ecuador

Ecuador tabata senario di un otro kaso di tiramentu durante e kampaña pa elekshon presidensial den e pais. Ta trata na e okashon aki di un insidente na un reunion di e kandidato presidensial Daniel Noboa Azin na e siudat Durán.

E kandidato ta sano i salvo. Polis no ta sigur si e tiramentu tabata un intento di asesinato. Noboa Azin ta representá e partido Ecuatoriano Unido for di 2021 den parlamentu di Ecuador.

Den último par di siman a asesiná un otro kandidato, un alkalde i un polítiko aktivo riba nivel lokal. E tema di kombatimentu di krímen organisá ta un tema sentral durante e elekshon aki.

Balor di bitcoin ta baha ku 8%

Balor di bitcoin ta baha ku 8%

E balor di Bitcoin a baha ku 8% den ménos ku 24 ora. Djabièrnè mainta riba beurs Oropeo e balor a baha di 26 mil euro pa kada Bitcoin te na 24 mil. E bahada a sigui despues ku e kompania SpaceX a baha balor di su propiedatnan ku ta balorá ku bitcoin.

Djaweps e korant The Wall Street Journal a publiká un artíkulo riba e sifranan finansiero di SpaceX, e kompania di Elon Musk ku ta organisá biahenan pa espasio. Segun e korant SpaceX a laga baha balor di su propiedat di bitcoins ku 373 mion dòler. Ku otro palabra: den su kuentanan SpaceX ta atribuí un balor hopi mas abou di propiedat na su bitcoins.

Elon Musk ta konosí komo amante di kriptomoneda, pa e motibu ei mes e notisia a sorprendé hopi hende. For di djaweps anochi e balor di bitcoin ta den bahada. Loke ta duna un impulso èkstra na e bahada aki ta e rumornan ku Banko Sentral di Merka ta bai subi interes.

Apesar di e desaroyo aki bitcoin su balor ta ketu bai mas di 50% mas haltu ku na kuminsamentu di e aña aki.