Dama di 70 aña na Uganda ta duna lus na oochi

Dama di 70 aña na Uganda ta duna lus na oochi

Un dama di 70 aña na Uganda a duna lus na un oochi. Ku esei el a bira e mama mas na edat di Áfrika. Mester a yuda e señora si ku un operashon, pero tantu e mama komo e dos yunan ta den bon estado di salú.

No tin klaridat kon e embaraso por a tuma lugá. Mayoria hende muhé ta pasa dor di menopouse entre nan 40 i 60 aña i despues nan no ta fértil mas. Ta por sierto di 2 biaha den poko tempu ku e ta duna lus. Tres aña pasá kaba el a haña un yu muhé.

Den Uganda Daily Monitor el a splika ku e tabata ke yu na e edat ei pasó el a kansa di komentario di hende rondó di dje riba e echo ku nunka el a haña yu.

Minnesota, North Dakota i Montana ta tuma medida pa kombatí invashon di ‘super pigs’

Minnesota, North Dakota i Montana ta tuma medida pa kombatí invashon di ‘super pigs’

E estadonan Merikano Minnesota, North Dakota i Montana a tuma medida pa kombatí un invashon di asina yamá ‘super pigs’ for di Canada. Lo ta trata di porkonan di mondi Canades krusá ku porkonan di mondi Oropeo ku ta krese bira basta grandi i ta sobrebibí hopi bon.

Pero ta trata di un populashon super invasivo ku ta hasi hopi daño na naturalesa i na kosecha. Dor di nan tamaño nan tin hamber konstantemente okashonando asina basta daño na e teritorionan ku nan drenta.

Aparte di esei e animalnan ta reprodusí masha lihé mes. Asta ku yagmentu ta difísil kontrolá e populashon. Segun kálkulonan asta si tira 65% di nan mata e populashon lo sigui krese.

Na Minnesota a nota algun ehemplar na un distansha di 28 kilometer for di frontera ku Canada, pues ya nan ta basta leu riba teritorio Merikano kaba.

 

Derumbe di tera enorme na Alaska – 3 morto

Derumbe di tera enorme na Alaska – 3 morto

Sigur 3 persona a pèrdè nan bida siguiendo un movementu di tera na Alaska. Ainda tin 3 otro persona pèrdí. Djaluna anochi un parti di un seru kaminda tabatin hopi palu ta krese a derumbá dor di su propio peso.

Tin mas o ménos 2000 persona ta biba den e área di e insidente. Ta trata di un lugá pegá ku kosta kaminda partikularmente piskadó i kapdó di palu ta biba i traha.

Trabounan di reskate ta kana poko poko relashoná ku e peliger di instabilidat di tera. Anteriormente áwaseru a okashoná bastante peso èkstra riba e área ku a derumbá bin abou. E influensha di e forsa di awa tambe a kontribuí na e derumbe.

Káos den siudat Italiano despues ku leon ta skapa

Káos den siudat Italiano despues ku leon ta skapa

Na Italia a kapturá un leon despues ku esaki a hui for di un sirko djasabra último. Ku un sedante por a kalma e animal un poko pa despues por fang’e. Segun e gerensha di e sirko a haña spor di sabotahe na e kouchi di e animal.

E insidente a tuma lugá na e lugá Ladispoli, un lugá ku mas o ménos 40 mil habitante ku mester a keda paden pa evitá enkuentro ku e animal.

E insidente a hala bastante atenshon riba retnan sosial, pasobra kontrali na otro notisianan paresí na e okashon aki no tabata trata di un rumor. Tin vários grabashon ku ta konfirmá ku e leon tabata kana lòs den e siudat.

Outoridatnan ta bai investigá si en bèrdat ta trata di sabotahe. Lo tabatin bastante hende kontra e bishita di e sirko.

4000 Islandes ta bandoná bibienda relashoná ku erupshon volkániko

4000 Islandes ta bandoná bibienda relashoná ku erupshon volkániko

E 4000 habitantenan di e lugá Islandes Grindavik mester a bandoná nan bibiendanan den wikènt tras di lomba relashoná ku un posibel erupshon volkániko. E erupshon por tuma lugá kualke momentu di akuerdo ku e instituto di meteorologia di Islandia.

A midi lava pegá ku superfísie kaba, loke ta un mal notisia pa e habitantenan di e lugá. Den último dianan ya a registrá vários temblor n’e sitio i na diferente kaminda tera a sak.

Segun outoridatnan lokal mester tene kuenta ku un erupshon eksplosivo i e koriente di lava lo pasa den e mesun área ku e kasnan na Grindavík. E lugá ta keda literalmente riba un koriente di lava bou di tera ku a subi bin ariba.

Lamentablemente hopi hende mester a laga nan bestianan di kas atras. Lo ta trata di mas o ménos 250 animal, inkluyendo kabai, palomba di pòst i karné. Pa motibu di e riezgo di eksploshon habitantenan no ta pèrmití bai bèk.

Surnam ta promé pais den region Amazona ku 0 kaso di kontagio ku malaria den 2 aña

Surnam ta promé pais den region Amazona ku 0 kaso di kontagio ku malaria den 2 aña

Surnam ta e promé pais den region di Amazona ku a registrá 0 kaso di kontagio ku malaria for di 2021. Esaki apesar ku e pais ta rondoná ku otro paisnan kaminda si ta registrá kontagio lokal. Pa e logro aki e pais a risibí un rekonosementu di parti di Pan American Health Organisation (PAHO).

Mas o ménos 20 aña pasá e pais tabatin un problema grandi ku kontagio ku malaria. E kasonan eksistente ta kasonan importá for di Guyana, Brasil i Guyana Franses.

Den 2005 Surnam a lansa un programa kaminda a repartí nèt di protekshon i tambe a kombatí e muskitanan ku ta karga e malesa ku insektisida. Tambe a buska i detektá pashèntnan aktivamente pa trata nan ku medikamentu.

Segun PAHO e maneho aki a duna fruta despues di 2 dékada. Repúblika Dominikano, Belize, e estado Mehikano Quintana Roo i e siudat Brasileño Manaus tambe a haña e mesun rekonosementu.

48 morto na Acapulco dor di orkan Otis

48 morto na Acapulco dor di orkan Otis

Orkan Otis a okashoná 48 morto na Acapulco. Djaluna mainta sigur 36 persona tabata pèrdí ainda. Siman pasá djaweps Otis a pasa ku un forsa kategoria 5 riba parti sùit di Mexico na banda di Pasífiko.

Segun kálkulonan e orkan a okashoná kasi 15 mil mion dòler na daño. Kuminda i awa ta skars i yudansa ta kana poko poko. Esei a kondusí na entre otro sakeo di supermarket. Konekshon di koriente, internet i telefòn tambe ta kompletamente paralisá i tráfiko ta kasi imposibel dor di e daño na kayanan i inundashon na vários parti.

Segun sientífikonan ku a studia e orkan, Otis lo a intensivá asina lihé ku servisio meteorológiko no tabatin sufisiente tempu pa atvertí habitantenan di e region.

Kachó mas bieu na mundu a bai sosegá

Kachó mas bieu na mundu a bai sosegá

Bobi, e kachó mas bieu na mundu, a fayesé. Bobi tabata di e rasa Portugues Rafeiro do Alentejo. El a nase riba 11 di mei 1992 i a biba na total 11.478 dia, o sea Bobi a alkansá 31 aña.

No tabata difísil verifiká edat di Bobi pasobra e kachó tabata registrá den e database di animal di gobièrnu Portugues for di su nasementu.

E sekreto tras di e bida largu di Bobi segun e doñonan ta debí na un kombinashon di faktor: bon kuminda, hopi kontakto ku naturalesa, nunka e tabata mará, bishita regular na veterinario i, mas importante ku tur otro kos, e amor ku e tabata haña na kas.

Awor ta bai buska rònt mundu kua ta e kachó mas bieu na e momentu aki.

Mont Blanc a bira mas chikitu

Mont Blanc a bira mas chikitu

E seru mas haltu den parti wèst di Oropa, Mont Blanc, lo a kremp durante último 2 aña. Kompará ku 2021 e seru a kremp ku sigur 2,22 meter. E diferensha ta debí na e kantidat di áwaseru den zomer.

E midimentu a tuma lugá den sèptèmber bou di guia di 20 persona. E tòp di e seru lo ta kambia regularmente. Ta posibel pues ku próksimo aña e altura berdadero lo kambia atrobe.

Mont Blanc ta e punto mas haltu di e grupo di seru Alpes entre Fransia i Italia. E top di e seru ta keda den Fransia.

Buraku di ozon nunka asina grandi manera aworakí

Buraku di ozon nunka asina grandi manera aworakí

E buraku den e kapa di ozon riba sùitpol nunka tabata asina grandi manera aworakí. Di momentu e buraku tin un tamaño di 26 mion meter kuadrá ku ta kasi tres bes e tamaño di Brasil, un di e paisnan mas grandi riba nos planeta. Ta normal ku su tamaño sa vária, pero manera aworakí ta nunka bisto.

Ta bon pa kòrda ku ozon ta un gas den nos atmósfera ku ta forma un kapa rondó di nos planeta ku ta protegé nos kontra radiashon di solo. Ta papia di buraku ora ku e konsentrashon riba sierto área baha bou di sierto nivel.

Algun sientífiko ta kere ku esaki ta relashoná ku erupshon di e volkan na Tonga na kuminsamentu di aña pasá. Esei a okashoná hopi vapor den atmósfera ku a buta ku ozon ta kibra mas fásil. E konklushon ei sinembargo no ta sigur.

Box Jellyfish di Karibe no tin selebro pero por keda kòrda

Box Jellyfish di Karibe no tin selebro pero por keda kòrda

E asina yama Box Jellyfish den region di Karibe no tin selebro pero lo por siña hopi lihé i warda informashon. For di un estudio publiká pa e revista Current Biology tin indikashon ku jellyfish, esta medusa, por pensa sin ku nan tin un selebro.

E konklushon aki ta sigui estudionan di sientífikonan na e Universidat di Kopenhagen (na Dinamarka) i e Universidat di Kiel (na Alemania). Asina e medusanan lo ta konsiente ku nan mester evitá áreanan di palu di mangel.

E sientífikonan a tèst e kapasidat di e animalnan pa siña dor di koloká nan den un akuario ku strepi blanku i shinishi pintá na banda representando taki di palu di mangel.

A resultá ku e animalnan den ménos ku 5 minüt no tabata aproksimá e strepinan mas despues ku nan no por a pasa esakinan, loke ta un indikashon ku nan lo ta kòrda ku nan no por pasa einan.

E komportashon di e animalnan ta notabel, pero no ta konosí ainda kon nan ta keda kòrda ku nan no por pasa e strepinan. Tampoko no a opservá e fenómeno òf ripití e tèst den naturalesa.

Kantidat di rinoseronte na Áfrika a oumentá atrobe

Kantidat di rinoseronte na Áfrika a oumentá atrobe

E kantidat di rinoseronte na Áfrika a subi atrobe. Na kabamentu di 2022 a konta mas o ménos 23.300 rinoseronte, un oumento di 5,2% kompará ku 2021. Tantu esnan di e rasa pretu komo rasa blanku a oumentá danki na vários proyekto di konservashon pa protegé e animalnan.

E ehemplarnan pretu a oumentá ku 4,2% miéntras esnan blanku a subi ku 5,6%. E último detaye ei por sierto ta interesante si konsiderá ku ta promé biaha for di 2012 ku e kantidat di rinoseronte blanku na Áfrika a oumentá. E sifranan ta mantené pa International Union for Conservation of Nature.

Apesar di e avansenan konsiderabel aki lamentablemente ainda a mata alrededor di 550 di e animalnan pa optené nan kachu. Mayoria komèrsio i yagmentu ilegal ta tuma lugá na Suráfrika.

Hopi konfushon rondó di kantidat di víktima di tormenta Daniel na Libia

Hopi konfushon rondó di kantidat di víktima di tormenta Daniel na Libia

Tin hopi konfushon rondó di e kantidat di hende ku a bira víktima di e tormenta Daniel na Libia. Asina entre otro agensia di prensa Reuters ta informá.

Anteriormente Luna Kòrá na Libia a informá ku lo tabatin ya 11 mil víktima mortal. Mas lat atrobe Luna Kòrá a desmentí su informe anterior. Turesten Krus Kòrá a informá ku lo tabatin 20 mil persona pèrdí. Dado momentu Krus Kòrá a kuminsá kontradesí e informenan di Luna Kòrá. Loke a hasi e konfushon mas grandi tabata ku medionan manera BBC, agensia di prensa AP i Al Arabiya tabata hasi menshon di e sifranan di Luna Kòrá.

Motibu pa e konfushon ta e situashon polítiko den e pais. Libia ta manehá pa 2 gobièrnu diferente for di kaida di Moammar Kadafi ku ta duna informashon diferente. Asina e gobièrnu rekonosé internashonalmente ta papia di 7000 víktima konfirmá miéntras e gobièrnu no rekonosé, i kaminda e inundashonnan de fakto a tuma lugá, ta papia di 5500 víktima konfirmá.

Libia ta asotá pa inundashon masivo siguiendo tormenta Daniel ku anteriormente e siman aki a pasa riba Mediteranio. Na kabamentu di siman pasá e tormenta a okashoná bastante daño tambe na entre otro Gresia.

Kasi 75 krokodel ta skapa den área habitá despues di tifon

Kasi 75 krokodel ta skapa den área habitá despues di tifon

Alrededor di 75 krokodel, pues no kaiman, a hui for di un krio den parti sùit di China siguiendo tifon Haikui, ku a asotá e region kasi un siman largu. E animalnan a hui ora ku e nivel di awa di un lago a subi den e provinsia Guangdong.

Te asina leu a kapturá 8 animal. Habitantenan di e área a haña atvertensha pa keda paden te ora a kapturá sufisiente di nan. Ta trata di krokodel Siamés ku por alkansá mas o ménos 3 meter di largura i pisa 75 kilo.

Den e region kaminda e insidente a tuma lugá tin un industria aktivo di krio di krokodel ku ta destiná pa produkshon di kuero i karni.

Yudansa yegando Maroko siguiendo temblor fuerte

Yudansa yegando Maroko siguiendo temblor fuerte

Yudansa ta yegando poko poko pero sigur na Maroko siguiendo e temblor fuerte ku a tuma lugá diabièrnè último. Spaña, Reino Uní, Qatar i Emiratonan Árabe Uní a uni forsa i aportá ku tim di reskate i otro material pa yuda víktimanan.

Segun último sifranan ofisial 2122 persona a pèrdè nan bida den e temblor. Ta tene kuenta ku e kantidat aki lo oumentá. Gobièrnu di e pais a lanta fondonan spesial pa kubri gastunan di reparashon di kas, alohamentu i alimento.

Djabièrnè Maroko tabata senario di un temblor fuerte ku un magnitut di 6.8 riba skala di Richter. Di momentu hopi hende ta drumiendo pafó pa miedu ku nan kasnan ta kai den otro dor di after shock.