Kachó mas bieu na mundu a bai sosegá

Kachó mas bieu na mundu a bai sosegá

Bobi, e kachó mas bieu na mundu, a fayesé. Bobi tabata di e rasa Portugues Rafeiro do Alentejo. El a nase riba 11 di mei 1992 i a biba na total 11.478 dia, o sea Bobi a alkansá 31 aña.

No tabata difísil verifiká edat di Bobi pasobra e kachó tabata registrá den e database di animal di gobièrnu Portugues for di su nasementu.

E sekreto tras di e bida largu di Bobi segun e doñonan ta debí na un kombinashon di faktor: bon kuminda, hopi kontakto ku naturalesa, nunka e tabata mará, bishita regular na veterinario i, mas importante ku tur otro kos, e amor ku e tabata haña na kas.

Awor ta bai buska rònt mundu kua ta e kachó mas bieu na e momentu aki.

Mont Blanc a bira mas chikitu

Mont Blanc a bira mas chikitu

E seru mas haltu den parti wèst di Oropa, Mont Blanc, lo a kremp durante último 2 aña. Kompará ku 2021 e seru a kremp ku sigur 2,22 meter. E diferensha ta debí na e kantidat di áwaseru den zomer.

E midimentu a tuma lugá den sèptèmber bou di guia di 20 persona. E tòp di e seru lo ta kambia regularmente. Ta posibel pues ku próksimo aña e altura berdadero lo kambia atrobe.

Mont Blanc ta e punto mas haltu di e grupo di seru Alpes entre Fransia i Italia. E top di e seru ta keda den Fransia.

Buraku di ozon nunka asina grandi manera aworakí

Buraku di ozon nunka asina grandi manera aworakí

E buraku den e kapa di ozon riba sùitpol nunka tabata asina grandi manera aworakí. Di momentu e buraku tin un tamaño di 26 mion meter kuadrá ku ta kasi tres bes e tamaño di Brasil, un di e paisnan mas grandi riba nos planeta. Ta normal ku su tamaño sa vária, pero manera aworakí ta nunka bisto.

Ta bon pa kòrda ku ozon ta un gas den nos atmósfera ku ta forma un kapa rondó di nos planeta ku ta protegé nos kontra radiashon di solo. Ta papia di buraku ora ku e konsentrashon riba sierto área baha bou di sierto nivel.

Algun sientífiko ta kere ku esaki ta relashoná ku erupshon di e volkan na Tonga na kuminsamentu di aña pasá. Esei a okashoná hopi vapor den atmósfera ku a buta ku ozon ta kibra mas fásil. E konklushon ei sinembargo no ta sigur.

Box Jellyfish di Karibe no tin selebro pero por keda kòrda

Box Jellyfish di Karibe no tin selebro pero por keda kòrda

E asina yama Box Jellyfish den region di Karibe no tin selebro pero lo por siña hopi lihé i warda informashon. For di un estudio publiká pa e revista Current Biology tin indikashon ku jellyfish, esta medusa, por pensa sin ku nan tin un selebro.

E konklushon aki ta sigui estudionan di sientífikonan na e Universidat di Kopenhagen (na Dinamarka) i e Universidat di Kiel (na Alemania). Asina e medusanan lo ta konsiente ku nan mester evitá áreanan di palu di mangel.

E sientífikonan a tèst e kapasidat di e animalnan pa siña dor di koloká nan den un akuario ku strepi blanku i shinishi pintá na banda representando taki di palu di mangel.

A resultá ku e animalnan den ménos ku 5 minüt no tabata aproksimá e strepinan mas despues ku nan no por a pasa esakinan, loke ta un indikashon ku nan lo ta kòrda ku nan no por pasa einan.

E komportashon di e animalnan ta notabel, pero no ta konosí ainda kon nan ta keda kòrda ku nan no por pasa e strepinan. Tampoko no a opservá e fenómeno òf ripití e tèst den naturalesa.

Kantidat di rinoseronte na Áfrika a oumentá atrobe

Kantidat di rinoseronte na Áfrika a oumentá atrobe

E kantidat di rinoseronte na Áfrika a subi atrobe. Na kabamentu di 2022 a konta mas o ménos 23.300 rinoseronte, un oumento di 5,2% kompará ku 2021. Tantu esnan di e rasa pretu komo rasa blanku a oumentá danki na vários proyekto di konservashon pa protegé e animalnan.

E ehemplarnan pretu a oumentá ku 4,2% miéntras esnan blanku a subi ku 5,6%. E último detaye ei por sierto ta interesante si konsiderá ku ta promé biaha for di 2012 ku e kantidat di rinoseronte blanku na Áfrika a oumentá. E sifranan ta mantené pa International Union for Conservation of Nature.

Apesar di e avansenan konsiderabel aki lamentablemente ainda a mata alrededor di 550 di e animalnan pa optené nan kachu. Mayoria komèrsio i yagmentu ilegal ta tuma lugá na Suráfrika.

Hopi konfushon rondó di kantidat di víktima di tormenta Daniel na Libia

Hopi konfushon rondó di kantidat di víktima di tormenta Daniel na Libia

Tin hopi konfushon rondó di e kantidat di hende ku a bira víktima di e tormenta Daniel na Libia. Asina entre otro agensia di prensa Reuters ta informá.

Anteriormente Luna Kòrá na Libia a informá ku lo tabatin ya 11 mil víktima mortal. Mas lat atrobe Luna Kòrá a desmentí su informe anterior. Turesten Krus Kòrá a informá ku lo tabatin 20 mil persona pèrdí. Dado momentu Krus Kòrá a kuminsá kontradesí e informenan di Luna Kòrá. Loke a hasi e konfushon mas grandi tabata ku medionan manera BBC, agensia di prensa AP i Al Arabiya tabata hasi menshon di e sifranan di Luna Kòrá.

Motibu pa e konfushon ta e situashon polítiko den e pais. Libia ta manehá pa 2 gobièrnu diferente for di kaida di Moammar Kadafi ku ta duna informashon diferente. Asina e gobièrnu rekonosé internashonalmente ta papia di 7000 víktima konfirmá miéntras e gobièrnu no rekonosé, i kaminda e inundashonnan de fakto a tuma lugá, ta papia di 5500 víktima konfirmá.

Libia ta asotá pa inundashon masivo siguiendo tormenta Daniel ku anteriormente e siman aki a pasa riba Mediteranio. Na kabamentu di siman pasá e tormenta a okashoná bastante daño tambe na entre otro Gresia.

Kasi 75 krokodel ta skapa den área habitá despues di tifon

Kasi 75 krokodel ta skapa den área habitá despues di tifon

Alrededor di 75 krokodel, pues no kaiman, a hui for di un krio den parti sùit di China siguiendo tifon Haikui, ku a asotá e region kasi un siman largu. E animalnan a hui ora ku e nivel di awa di un lago a subi den e provinsia Guangdong.

Te asina leu a kapturá 8 animal. Habitantenan di e área a haña atvertensha pa keda paden te ora a kapturá sufisiente di nan. Ta trata di krokodel Siamés ku por alkansá mas o ménos 3 meter di largura i pisa 75 kilo.

Den e region kaminda e insidente a tuma lugá tin un industria aktivo di krio di krokodel ku ta destiná pa produkshon di kuero i karni.

Yudansa yegando Maroko siguiendo temblor fuerte

Yudansa yegando Maroko siguiendo temblor fuerte

Yudansa ta yegando poko poko pero sigur na Maroko siguiendo e temblor fuerte ku a tuma lugá diabièrnè último. Spaña, Reino Uní, Qatar i Emiratonan Árabe Uní a uni forsa i aportá ku tim di reskate i otro material pa yuda víktimanan.

Segun último sifranan ofisial 2122 persona a pèrdè nan bida den e temblor. Ta tene kuenta ku e kantidat aki lo oumentá. Gobièrnu di e pais a lanta fondonan spesial pa kubri gastunan di reparashon di kas, alohamentu i alimento.

Djabièrnè Maroko tabata senario di un temblor fuerte ku un magnitut di 6.8 riba skala di Richter. Di momentu hopi hende ta drumiendo pafó pa miedu ku nan kasnan ta kai den otro dor di after shock.

Emishon di gas dañino definitivamente ta afektá sobrebibensha di ber polar

Emishon di gas dañino definitivamente ta afektá sobrebibensha di ber polar

Emishon di gasnan dañino ta afektá eksistensha di ber polar. E ponensia aki ya tabata konosí, pero awor e prueba sientífiko a keda entregá. Investigadónan di Polar Bears International, University of Washington i University of Wyoming a publiká nan estudio den e revista Science.

E investigadónan a logra visualisá e relashon entre emishon di gasnan dañino i e kantidat di dia pa aña ku no tin eis na polo nort. Ya tabatin algun verano kaminda no tabatin eis mas riba polo nort durante zomer. Si e situashon kontinuá bernan polar lo no tin akseso mas na nan presa.

Normalmente ber polar ta kome entre otro foka i walrùs pero dor di e situashon aktual nan mester keda riba tera den e parti mas ekstremo nort di e kontinente Nort Amérika kaminda nan no tin kuminda. Esaki ta afektá futuro generashonnan di ber polar tambe.

Gresia asotá pa inundashon despues di ola di kandela di mondi

Gresia asotá pa inundashon despues di ola di kandela di mondi

Despues di un par di siman di kalor ekstremo kompañá pa kandelanan di mondi awor vários parti di Gresia ta senario di kaida di awa pisá i inundashon okashoná pa e tormenta Daniel. Te asina leu outoridatnan ta papia di un morto i un persona pèrdí.

Habitantenan di e regionnan afektá mester keda paden di akuerdo ku outoridatnan. No opstante e atvertenshanan di antemano vários outmobilista a subi kaya tòg i keda pegá den nan vehíkulo dor di e nivel di awa ku a subi. E persona pèrdí ta un outomobilista ku a skapa su outo pero despues e forsa di awa a bai ku n’e.

Ta asina ku e nivel di awa di e riu mas grandi den e region ta tres meter mas haltu ku normal. I segun pronóstikonan awa lo sigui kai riba djamars i djarason.

Komishon Oropeo ta evaluá protekshon di wòlf

Komishon Oropeo ta evaluá protekshon di wòlf

Komishon Oropeo ta evaluá si mester limitá e protekshon di wòlf na sierto lugá. Di momentu e espesie ta protehá via regulashon severo, pero posiblemente esaki lo kambia. No ta e intenshon en todo kaso pa mata nan masalmente.

E protekshon aktual ta limitá práktikamente tur akshon pa atendé ku eventual molèster ku e animalnan por kousa. Asina, por ehèmpel, no ta permití pa tira riba nan òf trasladá nan. Tampoko ta pèrmití hasi daño na nan habitat.

Kriadónan di bestia ta kontra di e come-back di e animal. Partikularmente kriadó di karné ta konfrontá ku atake riba nan animalnan. I no ta semper nan por protehá nan bestia debidamente.

Komishon Oropeo ta den konsulta ku entre otro sientífiko i interesadonan pa nan opinion tokante e kantidat di wòlf i e konsekuenshanan di esaki. Nan tin te ku 22 di sèptèmber pa bin ku un otro proposishon.

Despues di esaki, e komishon lo tuma un desishon pa kambia e status di protekshon di wòlf den Union Oropeo. Pero manera indiká no tin ningun plan pa pèrmití yagmentu riba nan. Parlamentu Oropeo a aprobá na novèmber di aña pasá un resolushon pa limitá protekshon di e espesie.

Korte na Gelderland ta para plan pa tira riba wòlf

Korte na Gelderland ta para plan pa tira riba wòlf

Korte di Gelderland no ta pèrmití pa tira ku rifel di paintball riba un wòlf si nan yega muchu serka di hende. Asina NOS ta informá. Djabièrnè un wes a disidí ku no tin un motibu bálido pa hasi esaki.

E provinsia ke pèrmití pa tira e animalnan ku paintball pa nan haña miedu di hende i asina evitá konfrontashon entre humano i animal. Pero segun e korte vários pregunta te ainda no a haña un kontesta satisfaktorio. Preguntanan manera si ta trata di e mesun animal òf kuantu di nan tin den e área kaminda e provinsia ke pèrmití esaki.

Tambe e wes a pidi e maneho di provinsia pa buska medidanan alternativo. Gelderland tin 6 siman pa duna kontesta konkreto riba e preguntanan di korte.

Idalia ta baha den intensidat yegando kosta di Florida

Idalia ta baha den intensidat yegando kosta di Florida

Orkan Idalia a yega kosta di Florida djarason. Ounke ku e forsa di e tormenta a baha bastante te na kategoria 1, esei no ta kita ku e habitantenan di Florida mester keda tene koutela. E tormenta a yega djarason mainta na Taylor County i trese inundashon i bientu basta fuerte ku n’e ku a basha hopi palu abou.

Pa banda di 11or asina 260 mil hogar a pèrdè koriente. Te asina leu tin un morto konfirmá dor di un aksidente den tráfiko. E tormenta lo sigui move segun pronóstikonan den direkshon di South Carolina, North Carolina i Georgia. Di momentu e forsa di bientu di Idalia ta kalkulá na 90 mia pa ora. Hopi buelo pa Florida a keda kanselá.

Leon lòs ta okashoná káos den siudat ku 12 mion habitante

Leon lòs ta okashoná káos den siudat ku 12 mion habitante

Un leon adulto a okashoná basta pániko den sentro di e konosido siudat Pakistani Karachi ku su 12 mion habitante. E animal a kana lòs dos ora largu despues ku el a skapa for di e vehíkulo di su doño. Finalmente polis a logra fangu e animal sano i salbo ora el a bai drumi den un kèlder.

Ounke niun hende a keda heridá e leon a okashoná tòg hopi káos dor di e tráfiko será di e siudat. Outoridatnan a konfiská e animal i organisashonnan pa protekshon di animal ta kontentu ku no a mat’é.

Ta asina ku hopi Pakistani ku por afford ta tene leon kontal ku esakinan ta debidamente será pafó di bebouwde kom. Un gran parti di e siudadanonan aki ta habri nan kurá komo parke pa hende por bishitá e animalnan.

E doño di e animal aki sinembargo no tabata kumpliendo ku e rekerimentu aki i lo keda pèrsiguí.

Eksplorashon pa haña mònster di Loch Ness atrobe sin resultado

Eksplorashon pa haña mònster di Loch Ness atrobe sin resultado

Djadumingu a finalisá e búskeda mas grandi for di 1972 pa haña e konosido mònster di Loch Ness. Djasabra sentenáres di boluntario di tur parti di mundu a reuní na vários lugá stratégiko na kantu di e lago Loch Ness ku su largura di 37 kilometer den e asina yamá Higlands di Eskosia.

Na e okashon aki a usa vários instrumento moderno manera drone i scanner di kalor i un mikrofon pa bou di awa ku un largura di 20 meter. Interesadonan por buska e vários streams ku tabatin djasabra i djadumingu riba retnan sosial.

Manera na okashonnan anterior no a haña nada òf un señal konkreto di eksistensha di e mònster di Loch Ness.