Finlandia pa di 7 aña konsekutivo e pais mas felis na mundu

Finlandia pa di 7 aña konsekutivo e pais mas felis na mundu

Pa di 7 aña konsekutivo Finlandia a resultá e pais mas felis na mundu. Esaki di akuerdo ku e asina yamá World Happiness Report 2024. E paisnan bisiña Dinamarka, Islandia i Suesia tambe ta kai den e tòp 10 di paisnan mas felis na mundu. Hulanda a sali number 6. Si bo ke download e rapòrt klek aki.

E lista di paisnan mas felis ta di spònser pa Nashonnan Uní i ta basá riba e kontestanan ku siudadanonan ta duna boluntariamente riba vários pregunta. Tambe ta wak e estado di e produkto nashonal bruto, sistema sosial, espektativa di bida den bon salú, libertat i grado di korupshon.

Finlandia

Segun e investigadónan Finlandesnan ta gradisí nan felisidat na nan relashon ku naturalesa i e balansa entre trabou i tempu liber. Mas aleu e prosperidat, nan konfiansa den outoridat, e nivel abou di korupshon i tambe e sistema di enseñansa i kuido grátis. Mester bisa aserka si ku Finlandia su ekonomia ta sufisiente fuerte pa karga e sektornan aki finansieramente.

Kòrsou / Karibe

E rapòrt no ta menshoná Kòrsou, pero ta opservá algun trènt general den Karibe. Personanan bou di 30 aña ta den promedio esnan mas felis. E grado di felisidat pa hende hòmber i hende muhé ta práktikamente igual te ku 30 aña. Despues di e edat ei e grado di felisidat ta baha gradualmente te ku mas o ménos 50 aña. Despues di e edat ei e grado di felisidat ta subi atrobe pa hende muhé pero ta sigui baha pa hende hòmber.

Otro resultadonan

Pa promé biaha Merka i Alemania ta kai na di 23 i 24 lugá den e lista aki. Afganistan ta konta aworakí komo e pais mas infelis na mundu segun e rapòrt aki.

Tips pa rekonosé fake news mesora

Tips pa rekonosé fake news mesora

5W Press ta komprometé na informá su oudiensia a base di datonan i echonan verifikabel. Komo parti di e kompromiso aki nos ke aportá na kombatimentu di Fake News mas tantu posibel ku fact-checks.

Tambe nos ta publiká regularmente Fact Sheets den kuadro di temanan ku ta den aktualidat. Fact Sheets ta instrumentonan indispensabel pa periodista, studiante, alumno i/òf interesadonan haña un bista mas realístiko i kompleto posibel di kualke tema den aktualidat.

Nos no ta solamente fact-check i debunk fake news ku ta plama via scoial media. Nos por siña bo tambe kon identifiká Fake News rápidamente. Sigui e siguiente “tips” i abo tambe por siña detektá fake news fásilmente:


Tip 1 – Chèk e fuente mesora

E tip aki por spar bo basta tempu. E página Hoaxwijzer (orígen: Bèlgika) tin un lista ekstenso di tur fuente notorio pa nan reportahe sensashonal i/òf fake news. Ku un konsulta kòrtiku riba e página aki bo no ta pèrdè bo tempu lesando kos ku no ta kuadra.


Tip 2 – Rekonosé e señalnan

Ora bo ta sinti ku un título di un artíkulo òf un app ku bo a risibí ta trigger sensashon fuerte di miedu, tristesa, rabia i/òf (esun mas engañoso di tur!) plaser/satisfakshon, tin un posibilidat ku bo ta konsumiendo fake news. E rekomendashonnan aki ta yuda determiná si bo tin posibel fake news bo dilanti:

  1. No lesa e título so
  2. Kontrolá e fuente
  3. Kontrolá e fecha di e publikashon
  4. Ken ta e outor?
  5. Kontrolá e fuentenan menshoná den e notisia
  6. Kontrolá sitashonnan i fotonan usá
  7. Tene kuenta ku bo opinion personal
  8. Kontrolá si tin otro fuente ofisial ku tambe ta raportá riba e issue
  9. Pensa, promé ku bo kompartí e informashon


Tip 3 – Tin fact-check kaba?

Nos a ripará ku mayoria fake news internashonal ku yega Kòrsou ya tin vários siman den sirkulashon promé ku nan alkansá social media na Kòrsou. Afortunadamente tin vários organisashon internashonal ku den mayoria kaso ya a investigá i verifiká e verasidat di e informenan aki:


Keda sigui nos website pa mas tips den futuro! Bo por usa e opshonnan bou di e artíkulo aki pa kompartí esaki i yuda konsientisá públiko.

Factsheet: Bernard Arnault atrobe persona mas riku na mundu

Factsheet: Bernard Arnault atrobe persona mas riku na mundu

Bernard Arnault a pasa Jeff Bezos komo persona mas riku na mundu. E invershonista i propietario di entre otro Louis Vuitton ta bon pa mas di 200 mil mion dòler. Arnault su entrada ta konsistí generalmente di benta di markanan renombrá manera Louis Vuitton, Tiffany & Co i Dom Pérignon.

Promé ku n’e Jeff Bezos tabata okupá e puesto di persona mas riku na mundu pa un par di dia. E fundadó di Amazon a remplasá na e okashon ei Elon Musk, propietario di Tesla, SpaceX i e plataforma X (ántes Twitter). Bezos a okupá e puesto aki por sierto tambe den 2021. Bezos ta bon pa 199 mil mion dòler.

Elon Musk a pèrdè su posishon despues ku e balor di su akshonnan den Tesla a baha. E kompania su balor a baha te na mitar siguiendo su pik den 2021. Esaki ta okashoná pa e ofèrta i kompetensha mas haltu di outonan eléktriko riba merkado. Resien Musk tabatin un otro kontratempu ora ku korte na Merka a prohibí Tesla pag’é un bonus di mas o ménos 55 mil mion dòler. Esei ta buta Musk na e di dos lugá di esnan mas riku na mundu ku un kapital propio di 189 mil mion dòler.

E posishon di persona mas riku na mundu ta vária generalmente entre Arnault, Bezos i Musk, pues e posishon aki por kambia kualke momentu atrobe. Si bo ke informashon aktualisá ‘real-time’ riba esnan ku mas kapital na mundu, konsultá e Billionaires Index di agensia di prensa Bloomberg.

Factsheet: Hapon tin e poblashon mas na edat na mundu

Factsheet: Hapon tin e poblashon mas na edat na mundu

Hapon tin e poblashon mas na edat na mundu. Di momentu 1 den kada 10 Hapones ta riba 80 aña. Kasi 30% tin 65 aña òf mas. E pais ta siguí pa Italia, kaminda 25% di poblashon tin 65 aña òf mas. Finlanda ta sigui na di tres lugá ku 24%.

Segun pronóstikonan di e instituto nashonal di investigashon na Hapon den 2040 alrededor di 35% di poblashon lo tin 65 aña òf mas. E grupo di siudadano di 65 aña òf mas ta representá alrededor di 13% di e forsa laboral.

No opstante esaki opviamente e edat promedio tin un preshon haltu riba gastunan di gobièrnu i funshonamentu di sosiedat. Dia pa dia ménos hende ta nase den e pais. Asina aña pasá a bin 800.000 Hapones aserka, un bahada konsiderabel kompará ku 1970 ora 2 mion mucha a nase. Mas o ménos 1 den kada 3 dama di 18 aña lo no haña yu. Parehanan yòn no ta forma famia mas pasó bida na Hapon ta hopi karo.

Hapon no ta e úniko pais Asiátiko ku e problema aki. Na China tambe e kantidat di nasementu a baha pa promé biaha for di 1961. Na Sur Korea lo tin ainda ménos hende ta nase kompará ku Hapon.

Fact-check: a presentá prueba di eksistensha di bida ekstraterestre den parlamentu di Mexico?

Fact-check: a presentá prueba di eksistensha di bida ekstraterestre den parlamentu di Mexico?

E siman aki algun imágen i vídeo a bira viral riba retnan sosial mustrando prueba di eksistensha di ekstraterestre. Ta trata di prueba ku a keda presentá den Parlamentu di Mexico pa Jaime Maussan Flota, na Mexico konosí komo periodista, influencer i, den su propio palabranan, un spesialista den UFO’s. 5W Press a hasi un fact-check riba e informe aki.

Kiko ta e informashon ku ta sirkulá?

E notisia a plama hopi lihé despues di un mensahe riba X (ántes Twitter) ku ta bisa “Two 1,000 year old alleged alien corpses were shown to Mexico congress yesterday, originally found in Peru”:

Otro mensahe riba X ta bisa “DEAD ALIEN BODIES presented at MEXICAN UFO CONGRESSIONAL HEARINGS”, kompañá pa screenshot trahá durante e presentashon den parlamentu di Mexico:

I asina un otro post riba Reddit tambe a bira viral:

More Photos from Mexico UFO Hearings
byu/GoldIsAMetal inaliens

 

E mensahenan aki a haña miónes di view den un par di ora.

Na kuminsamentu di su presentashon Jaime Maussan a hasi referensha na e asina yamá House Oversight and Accountability Subcommittee Hearing ku a tuma lugá den yüli di e aña aki den parlamentu na Merka kaminda a papia entre otro riba e nòmber nobo pa UFO’s unidentified anomalous phenomena (o sea UAP). Esaki pa enfatisá ku asta Merka ta tuma e tema di UFO’s / UAP’s komo algu serio.

E presentashon kompleto di Jaime Maussan Flota ta disponibel riba e kanal di YouTube di e parlamentu di Mexico titulá “Audiencia Pública: Fenómenos Aéreos Anómalos No Identificados en México”:

 

Despues di un diskurso di kasi 2,5 ora Maussan a mustra un video ku ta mustra e kurpanan momifiká di dos figura ku en todo kaso no ta parse humano. E kurpanan lo a keda deskubrí na Perú. Den e video ku Maussan a presentá por skucha Jois Mantilla, un periodista i investigadó di Otromundo Comunicaciones, ku ta bisa ku despues di análisis profundo di e DNA di e kurpanan a konkluí ku e kurpanan no ta originalmente di nos planeta. E grabashon lo ta di 2017, o sea 6 aña pasá.

Tambe e parlamentu Mehikano a duna palabra na Avi Loeb ku a duna informashon riba e proyekto Galileo di Harvard University, un proyekto berdadero ku a start den 2021 ku e meta di buska evidensia di teknologia ekstraterestre ku ta proba ku nos planeta a risibí bishitante di otro planeta den pasado.

Opviamente un claim sensashonal asin’akí den un parlamentu tabata sufisiente pa desenkadená diskushonnan fuerte riba internèt kompañá pa mas claim sensashonal ku mester keda investigá te ora a bòltu e último piedra. Di modo di papia.

Kiko ta bèrdat i kiko no ta bèrdat?

En todo kaso ta bèrdat ku e imágennan aki riba a keda presentá den parlamentu di Mexico. Loke NO por konfirmá ta e outentisidat di loke bo ta mira den e video presentá pa Jaime Maussan. Ta básikamente e kontenido di e video i su palabra.

Mas aleu mester bisa ku 8 aña pasá na 2015 el a raportá riba e asina yamá “Momia di Nazca” ku lo tin un orígen ekstraterestre. Na e okashon ei el a asta organisá un evento pa hende bin wak e kurpa. Sinembargo, investigashon mas profundo a demostrá despues ku tabata trata di un kurpa di mucha humano ku a pasa dor di un proseso di momifikashon.

Tambe mester bisa ku Maussan no a spesifiká si ta e mesun figuranan hañá den e mesun region di Nazca 2 aña despues den 2017. Outoridatnan na Perú ya a informá kaba ku ta trata di obra di man.

Agensia di prensa Associated Press a kòmbersá entretantu ku Julietta Fierro, un investigadó ku a traha den pasado ku Maussan. Segun Fierro e periodista lo a yega di bis’é ku e por komuniká ku ekstraterestre i asta ku e Bírgen di Guadalupe.

Ta bon pa sa ku e kredibilidat di e otro kabayero di Harvard ku a presentá den parlamentu na Mexico Avi Loeb tambe tabata tópiko di diskushon akadémiko den pasado resien.

Konklushon

Pues ta bèrdat ku parlamentu di Mexico a trata e asuntu, pero no por konkluí pues ku loke a keda presentá den parlamentu di Mexico ta prueba definitivo di eksistensha di bida ekstraterestre.

A base di loke ta konosí te asina leu riba e asuntu por konkluí ku e tema aki ta kuestionabel den mihó kaso. Si resultá ku e imágennan ku Jaime Maussan a presentá den parlamentu di Mexico no ta outéntiko, sigur lo no ta promé biaha.

Factsheet Amnesty International: mas kondena di morto den 2022 kompará ku 2021

Factsheet Amnesty International: mas kondena di morto den 2022 kompará ku 2021

E kantidat di kondena di morto aña pasá ta hopi mas haltu ku den 2021 i alabes e sifra mas haltu den último 5 aña. Na total a ehekutá 883 persona den sigur 20 pais, loke ta un oumento di 53% kompará ku 2021. Segun Amnesty International mayoria ehekushon a tuma lugá den Medio Oriente i Nort Áfrika kaminda kondena di morto ta un medida hurídiko apliká regularmente.

Den 2021 a registrá 520 ehekushon den e regionnan menshoná, aña pasá paisnan den Medio Oriente i Nort Áfrika a duna òrdu pa 825 di e total di 883. Kasi 90% di e ehekushonnan rònt mundu (esta, si laga China afó) a tuma lugá na Egipto (ku 24 ehekushon), Iran (ku 576 ehekushon) i Saudi Arabia (ku 196 ehekushon ku ta alabes e kantidat mas haltu den 30 aña). E sifranan aki ta proveniente for di ehekushonnan ku ta registrá i dokumentá dor di e respektivo paisnan.

Amnesty no a inkluí ehekushonnan ku ta tumando lugá na China, Nort Korea i Vietnam. Di e paisnan aki ta sospechá ku lo ta trata di kantidatnan mas haltu ku e paisnan ta rekonosé. Aparte di e oumento di ehekushonnan tambe tabatin mas pais ku a reintrodusí kondena di morto, esta Afganistan, Kuwait, Myanmar, e teritorionan Palestino i asta Singapore.

Tambe tin paisnan ku kontrariamente a abolí kondena di morto. Ta trata di Kazachstan, Papua-Nova Guinea, Sierra Leone i Repúblika Sentral Afrikano. E paisnan aki a abolí kondena di morto pa tur krímen. Ekuatorial-Guinea i Zambia a abolí kondena di morto pa krímennan ku no ta kai bou di krímen den temporada di guera.

E rapòrt ta disponibel aki:


Outbreak Management Team di Hulanda: por aliviá sobrá medida

Outbreak Management Team di Hulanda: por aliviá sobrá medida

E olanan nobo di Covid-19 na Hulanda no ta forma un peliger mas. Asina e Outbreak Management Team (OMT) di Hulanda a konkluí i konfirmá a base di e sifranan di Covid na Hulanda publiká djamars. Si ta pa OMT Hulanda por eliminá e último medidanan ku ta na vigor ainda.

E olanan no ta di tal índole ku e sektor di kuido no por akapará esnan ku bira malu. Ta asina ku en bèrdat por nota un oumento leve di pashènt den hospital pero e kantidat di pashènt ta kasi igual na pero mas ku e kantidat di hende ku ta haña un grip severo.

Segun RIVM segun e poblashon ta bira resistente dor di kontagio i rekuperashon i bakunashon e impakto di e malesa a baha. E variantenan nobo di e vírus di corona entretantu no ta dje fuerte manera esnan original. RIVM ta tene kuenta ku un pik chikitu den parti sùit di Hulanda siguiendo karnaval, pero no ta antisipá riba problemanan grandi.

Factsheet: Konklushonnan investigashon temblornan na Groningen

Factsheet: Konklushonnan investigashon temblornan na Groningen

Djabièrnè a presentá e konklushonnan di e komishon parlamentario ku a investigá e temblornan na Groningen algun aña pasá ku a resultá den daño na kas di hende. Durante su operashonnan e kompanianan ku tabata operá den e region a ignorá interesnan di habitantenan kompletamente. E konklushonnan a sali den un rapòrt titulá Groningers boven Gas. Esakinan ta e konklushonnan prinsipal:

  1. A balotá tur atvertensha di habitantenan, ekspertonan independiente, polítika, media i un gran parti di Hulanda.
  2. Desishonnan tabata motivá pa sèn, inkluso esnan di estado.
  3. A hustifiká e boramentu komo algu na benefisio general i suministrá gas pa tur hende, pero esei no ta kuadra ku realidat.
  4. Tur benefisiario di e boramentu pa gas a keda sin tene kuenta ku habitantenan di Groningen i te ainda no ta hasi esaki. Ta despues ku temblornan a tuma lugá den 2012 ku a kuminsá papia riba preokupashonnan ku tabata biba.
  5. Ora gobièrnu tabata intervení, gobièrnu tabata benefisiá e kompanianan, en partikular e ministerio di asuntunan ekonómiko. Ámtenar tabata disponé di informashon riba e aspekto di siguridat, pero no tabata komuniká riba esaki.
  6. E kolaborashon entre gobièrnu i e kompanianan tabata un asina yamá “old boys network” ku no tabata embolbé terseronan.
  7. Un proseso inefisiente pa atendé ku daño tabata kana hopi poko poko i a okashoná mas problema a largo plaso.
  8. E intentonan pa reforsá kas pa apsorbé shòk di e temblornan tambe a resultá en bano. Doñonan di kas tabata haña atvertensha ku nan kas tabata forma peliger, pero no tabata tende di outoridatnan kiko nan mester hasi.
  9. Mandatarionan regional no tabata parse di tin e instrumentonan pa representá habitantenan efektivamente i tampoko no tabata haña oido di e “old boys network” ya menshoná.
  10. No a investigá posibel konsekuenshanan a largo plaso di e produkshon di gas, algu ku e komishon parlamentario no a komprondé.

E komishon a presentá tambe vários paso ku gobièrnu Hulandes tin ku bai tuma. Partikularmente mester bai perkurá ku habitantenan di e region ta haña un kompensashon adekuá. Tambe mester perkurá ku habitantenan, gobièrnu regional, Tweede Kamer i otro instanshanan ku a bati alarma ta haña sufisiente instrumento pa intervení mas efektivamente. Finalmente mester revisá e forma ku e tipo di kolaborashonnan entre gobièrnu i sierto kompania ta kuminsá na promé lugá.

Pa e rapòrt kompleto, klek aki.

Factsheet: Sigur 4 gemeente Hulandes kaminda por kumpra kas pa ménos di 250 mil euro

Factsheet: Sigur 4 gemeente Hulandes kaminda por kumpra kas pa ménos di 250 mil euro

Na Hulanda tin por lo ménos 4 gemeente kaminda bo por kumpra un kas di ménos di 250 mil euro. Asina por dedusí for di sifranan di Centraal Bureau voor de Statistiek na Hulanda. Ta trata di e gemeentenan Pekela, Kerkrade, Brunssum i Eemsdelta. Mas aleu lo tin 20 otro gemeente kaminda e preis promedio di kas ta kai rònt di òf mas abou ku 300 mil euro.

Aña pasá e preis promedio pa un kas na Hulanda tabata kalkulá den promedio na 429 mil euro. 42 mil mas ku un aña promé. Den último kuartal di 2022 por a nota un bahada den e preisnan. E Gemeente mas karu pa biba na Hulanda ta Bloemendaal, kaminda un kas ta kosta den promedio 1.1 mion euro.

E gemeente ku kasnan mas barata ta Pekela den e provinsia Groningen, kaminda un kas ta bal alrededor di 230 mil euro. Otro provinsia ku preis atraktivo ta Friesland, Limburg i Zeeland kaminda por lo general bo ta paga ménos di 300 mil pa un kas. Por sierto ku e sifranan aki ta regardá kas eksistente i no nieuwbouw.

Fact-check: Tailandia ke terminá su kontrakt ku Pfizer?

Fact-check: Tailandia ke terminá su kontrakt ku Pfizer?

Segun un informe ku ta sirkulá riba retnan sosial Tailandia lo ke terminá su kontrakt ku e kompania Pfizer ku a produsí un di e vários bakuna ku a keda atministrá pa kombatí e pandemia di Covid-19. Motibu pa esaki lo ta pasobra e prinsesa di e famia real di e pais lo a sufri un atake despues di a risibí un boostershot di e bakuna di Pfizer i kai despues den koma.

E informe aki a i ketu bai ta plamando via en partikular WhatsApp, pero simplemente no ta kuadra ku realidat. Kiko SI tin di bèrdat den e informe aki?

Eksepto e echo ku e prinsesa berdaderamente a sufri un atake, e pais en todo kaso no a terminá su kontrakt ku Pfizer. Mas aleu e departamentu di salubridat di Tailandia mes a deskartá e informashon aki komo fake news for di 3 di febrüari riba nan página ofisial di Facebook.

Kiko ta e echonan ku ta konosí den hinter e asuntu aki?

  1. E claim ta basá riba videonan ku ta opviamente editá pa kita konteksto si bo kompará nan ku e grabashonnan original.
  2. Mayoria informashon ta bin di un entrevista entre e bankero Suiso Pascal Najadi i e sientífiko retirá Sucharit Bhakdi. Te asina leu no tin evidensia ku lo e tabatin kontakto ku outoridatnan na Tailandia. E mes tampoko no a pretendé esaki si repasá e entrevista original.
  3. Te ainda gobièrnu di Tailandia no a publiká ningun komunikado konfirmando ku a terminá kontrakt ku Pfizer. Tampoko no tin evidensia di plannan pa hasi esaki.
  4. Tailandia no a implementá Pfizer masalmente. E pais a usa mas tantu Sinovac i AstraZeneca, ku ta fabriká pa Siam Bioscience (ku de fakto ta propiedat di e rei di Tailandia Vajiralongkorn). Pfizer a keda suministrá serka apénas 5.7% di esnan ku a bakuná kontra Covid-19 na Tailandia.
  5. No tin ningun evidensia ku e prinsesa di Tailandia a risibí un bakuna 23 dia promé ku el a kolapsá. De echo no ta konosí mes si e famia real di Tailandia ta bakuná òf nò. E informashon aki no ta probá ku ningun dokumento ofisial.
  6. E kousa di e kolaps di e prinsesa no ta konosí. Interesante ta ku profesor Bhakdi a menshoná esei den e grabashon original di su entrevista, pero ku no ta inkluí den e grabashon ku ta bai rònt riba WhatsApp. E bèrdat ta esaki. For di 19 di desèmber 2022 e kas real a publiká un komunikado ku ta bisa eksplisitamente ku no a deskubrí ningun defekto na su kurason.

Nos konklushon preliminario ta ku e informashon den mihó kaso no ta kompleto i den pió kaso editá. No ta èksistí dokumentashon ofisial ku ta suprayá e ponensianan den e video ku ta bai rònt.

Otro fuentenan ku a chèk e echonan tambe a konkluí ku e informashon no ta kuadra ku realidat.

Fact-check: “E sanctuary pa kachó ta kla pa mas ku un aña kaba”

Fact-check: “E sanctuary pa kachó ta kla pa mas ku un aña kaba”

Siman pasá Dierenbescherming Curaçao a publiká un aviso kaminda ta ofresé un rekompensa pa kada kachó rekohé for di kaya. Esaki pa tene kayanan di Kòrsou liber di kachónan ku ta kousa molèster.

E aviso a lanta bastante konsternashon i pregunta. Entre otro kiko ta bai pasa ku e animalnan i kon a para ku e sanctuary pa kachó ku a keda primintí algun aña pasá i pa kua Dierenbescherming a risibí supsidio.

Durante un entrevista resien a puntra bosero di Dierenbescherming pa e status di e sanctuary. A kontestá lo siguiente: “E sanctuary pa kachó ta kla pa mas ku un aña kaba.”

Pa verifiká esaki, nos a hasi un bishita na e sitio di e sanctuary pa fact-check e ponensia aki.


Oxfam Novib: kapital di 1% mas riku a oumentá ku 2700 mion dòler pa dia

Oxfam Novib: kapital di 1% mas riku a oumentá ku 2700 mion dòler pa dia

E diferensha entre pober i riku rònt mundu a sigui krese den último tres aña. Asina e organisashon Oxfam Novib a konkluí den e rapòrt Survival of the Richest. E kapital di e 1% mas riku na mundu a oumentá den promedio ku 2700 mion dòler pa dia, un suma di 9 sifra pa dia. Alabes 1 den kada 10 persona ta pasa hamber i e salario di sigur 1700 mion trahadó rònt mundu a mira nan entrada subi ménos lihé ku inflashon. Lesa e rapòrt kompleto mas abou.

E momentu di e publikashon no ta un koinsidensia. E ta sali na momentu ku e World Economic Forum na Davos ta tuma lugá. E foro ta un reunion anual di lidernan di pais i representantenan i direktornan di e kompanianan mas grandi na mundu. Oxfam Novib ta konkluí den su rapòrt ku 10 aña despues ku a atvertí e partisipantenan di e foro aki, ta mas inigualdat só por nota rònt mundu.


Guinness World Records: Elon Musk a registrá pèrdida mas grandi den historia

Guinness World Records: Elon Musk a registrá pèrdida mas grandi den historia

Propietario di Tesla i Twitter Elon Musk a pèrdè alrededor di 187 mil mion dòler den 2022. Ku e pèrdida aki Elon Musk a registrá un rèkòrt den pèrdida históriko di akuerdo ku Guinness World Records. E akshonnan di Tesla a pèrdè alrededor di 65% di su balor riba merkado di bolsa. E kompania ya tabata registrando pèrdida, pero esaki a subi despues ku Musk a atkirí e plataforma Twitter. Hopi invershonista ta sinti ku Musk tabata pèrdè muchu tempu ku e plataforma.

E rèkòrt di pèrdida anterior tabata riba nòmber di e komersiante Hapones Masayoshi Son di e kompania teknológiko Softbank ku a yega di registrá un pèrdida di kasi 60 mil mion dòler ora ku e asina yamá “internet bubble” a rementá. Al fin al kabo e pèrdida aki no ta nifiká ku Musk a pèrdè tur su plaka. Te ainda e ta disponé di kasi 140 mil mion dòler.

Kantidat di religiosonan na Hulanda ta bahando

Kantidat di religiosonan na Hulanda ta bahando

E kantidat di Hulandes sin religion ta sigui oumentá. Kasi 6 den kada 10 Hulandes di 15 aña òf mas no tin religion. Asina por konkluí for di sifranan di Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) na Hulanda. E aña aki e porsenthae ta na 58%, miéntras ku aña pasá 55% di Hulandesnan no tabata bai misa mas.

Si nos wak bèk riba aña 2010, 45% di Hulandesnan a bisa den enkuesta ku nan no tin religion òf no ta bai misa. Ounke ketu bai nan ta forma e grupo religioso mas grandi na Hulanda, en partikular e kantidat di katólikonan ta parse di ta bahando. Aña pasá 18% di Hulandesnan a indiká di ta katóliko. Esaki ta igual na dos tersera parti di e 27% ku a indiká den 2010 di ta katóliko. Protestantismo ta e di dos koriente religioso mas grandi na Hulanda.



 

Atrobe Mexico ta e pais mas peligroso pa periodista

Atrobe Mexico ta e pais mas peligroso pa periodista

E aña aki atrobe Mexico ta e pais mas peligroso pa periodista. Asina Reporters Without Borders (RSF) a duna di konosé den su rapòrt anual (download e rapòrt) òf les’e mas abou. Te ku 1 di desèmber a asesiná sigur 11 periodista na Mexico den e aña aki. E kantidat ei ta representá kasi 20% di e total di periodistanan asesiná rònt mundu.

Na total 57 periodista òf kolaboradó di prensa a pèrdè nan bida, un oumento si kompará esaki ku aña 2021. Segun RSF esaki ta okashoná entre otro pa e konflikto na Ukrania kaminda 8 periodista a pèrdè nan bida. Meskos ku den añanan anterior en partikular Latino Amerika ta e kontinente mas peligroso pa traha den periodismo. Mitar di tur e asesinatonan a tuma lugá den paisnan manera Haiti, Brasil i Nicaragua. Esnan ku ta kubri por ehèmpel krímen organisá, gangs i korupshon ta esnan ku ta kore mas riesgo.

E sifranan ta preokupante: aparte di e asesinatonan 49 periodista a disparsé, a sekuestrá 65 i ainda tin 533 periodista mas detené den sèl pa motibu di nan trabou, di kua na China so tin 110 periodista será. Segun RSF gobièrnunan no ta hasi sufisiente pa protehá nan.